พันธมิตรโรงพยาบาล

กินโปรตีนเท่าไร? คำนวณอย่างไรให้เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยและผู้สูงอายุ การกินโปรตีนเป็นส่วนสำคัญของสุขภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เช่น ผู้ป่วยไตเสื่อม และ ผู้ป่วยมะเร็งรวมถึง ผู้สูงอายุ ซึ่งทุกคนมีความต้องการโปรตีนที่แตกต่างกัน การคำนวณปริมาณโปรตีนที่เหมาะสมจึงมีความสำคัญ เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่เพียงพอโดยไม่เกินความจำเป็น มาดูกันว่าแต่ละกลุ่มต้องการโปรตีนอย่างไร และมีวิธีคำนวณอย่างไรบ้าง 1. การคำนวณโปรตีนสำหรับผู้ป่วยไตเสื่อม ผู้ป่วยไตเสื่อม ต้องระมัดระวังในการรับประทานโปรตีน เนื่องจากการบริโภคโปรตีนมากเกินไปอาจเพิ่มภาระการทำงานของไต การคำนวณโปรตีนที่ถูกต้องจะช่วยป้องกันภาวะไตเสื่อมเร็วขึ้น โปรตีนที่แนะนำสำหรับผู้ป่วยไตเสื่อมอยู่ที่ประมาณ 0.6 – 0.8 กรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัวต่อวัน โดยปริมาณที่แน่นอนขึ้นอยู่กับระดับของไตเสื่อมและภาวะสุขภาพของผู้ป่วย ดังนั้น การปรึกษานักโภชนาการเพื่อให้ได้ปริมาณที่เหมาะสมกับตัวเองเป็นสิ่งจำเป็น 2. การคำนวณโปรตีนสำหรับผู้ป่วยมะเร็ง ผู้ป่วยมะเร็ง ต้องการโปรตีนในปริมาณที่มากขึ้นเพื่อให้ร่างกายพร้อมรับการรักษาด้วยเคมีบำบัดหรือฉายแสง

เมื่ออายุมากขึ้น หลายคนมักเปลี่ยนพฤติกรรมการกินโดยไม่รู้ตัว หลายท่านเลือกทานอาหารน้อยลง หรือหันมาทานแต่ผักผลไม้มากขึ้น เพราะเชื่อว่าเป็นการดูแลสุขภาพที่ดี แต่ทราบไหมว่า การลดปริมาณอาหารและขาดโปรตีนที่เพียงพอ อาจส่งผลเสียต่อร่างกายมากกว่าที่คิด? พฤติกรรมแบบนี้ อาจฟังดูคุ้นหูใช่ไหม? คุณอาจจะเป็นหนึ่งในคนที่เลือกกินข้าวน้อยลง ทานแต่ผัก ผลไม้ และหลีกเลี่ยงอาหารประเภทเนื้อสัตว์เพราะกลัวอ้วน แต่กลับลืมไปว่าโปรตีนเป็นสารอาหารสำคัญที่ร่างกายขาดไม่ได้ โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ! แล้วปัญหาที่ตามมาคืออะไร? การที่ร่างกายขาดโปรตีนอาจทำให้กล้ามเนื้อของคุณเริ่มหายไป ทำให้ความแข็งแรงลดลง การเคลื่อนไหวช้าลง และเสี่ยงต่อการล้มมากขึ้น นอกจากนี้ โปรตีนยังมีบทบาทสำคัญในเส้นใยของหลอดเลือด หากโปรตีนไม่เพียงพอ หลอดเลือดจะอ่อนแอ

ในยุคที่ผู้คนหันมาใส่ใจสุขภาพและโภชนาการมากขึ้น การเลือกใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติมาปรุงอาหารโดยไม่ใช้เครื่องปรุงที่มีสารเคมีเจือปนจึงกลายเป็นทางเลือกที่ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น การทานอาหารที่ได้รสชาติจากธรรมชาติแท้ๆ ไม่เพียงแค่ช่วยให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่ดีต่อสุขภาพ แต่ยังเป็นการหลีกเลี่ยงสารเคมีและวัตถุเจือปนที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาวได้อีกด้วย ในบทความนี้ เราจะมาเรียนรู้วิธีการใช้วัตถุดิบธรรมชาติในการปรุงอาหารเพื่อสร้างสรรค์รสชาติที่หลากหลายโดยไม่ต้องพึ่งพาเครื่องปรุงรสแบบดั้งเดิม 1. รสเค็มจากธรรมชาติ รสเค็มถือเป็นรสชาติที่หลายคนมักจะนึกถึงเมื่อต้องการปรุงอาหาร แต่วิธีการสร้างความเค็มแบบธรรมชาติโดยไม่ใช้เกลือสามารถทำได้โดยการใช้วัตถุดิบจากทะเล เช่น ปลาทะเลตัวเล็กๆ สาหร่าย และกุ้งแห้ง วัตถุดิบเหล่านี้ให้รสเค็มจากธรรมชาติที่สามารถใช้เพิ่มรสชาติให้กับเมนูต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นซุป สลัด หรือแม้แต่ข้าวผัด นอกจากจะเพิ่มความเค็มแล้ว ยังให้คุณค่าทางโภชนาการ เช่น ไอโอดีน และกรดไขมันโอเมก้า-3 ที่ดีต่อหัวใจ

การรักษามะเร็ง เช่น การทำเคมีบำบัดและการฉายรังสี มักจะมาพร้อมกับอาการข้างเคียงที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย อาการคลื่นไส้และอาเจียนเป็นหนึ่งในปัญหาที่พบได้บ่อยที่สุด อาการเหล่านี้ไม่เพียงแต่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกไม่สบายตัว แต่ยังส่งผลต่อการรับประทานอาหาร การดูดซึมสารอาหาร และการรักษาสมดุลของร่างกายอีกด้วย การเลือกอาหารที่เหมาะสมสามารถช่วยบรรเทาอาการเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมนูแนะนำ อาหารที่ช่วยลดอาการคลื่นไส้และอาเจียนจะต้องเป็นอาหารที่ย่อยง่าย ไม่กระตุ้นให้เกิดการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร และไม่มีกลิ่นหรือรสชาติที่แรงเกินไป ตัวอย่างอาหารที่แนะนำได้แก่: ข้าวต้ม: คุณสมบัติ: ข้าวต้มเป็นอาหารที่ย่อยง่าย มีเนื้อสัมผัสนุ่มและอ่อน ไม่กระตุ้นให้เกิดการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร วิธีการเตรียม: สามารถเตรียมโดยใช้ข้าวสวยผสมกับน้ำซุปไก่หรือผัก ซึ่งจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและทำให้ข้าวนุ่มมากขึ้น เลือกใช้เครื่องปรุงโซเดียมต่ำ เพื่อเพิ่มรสชาติได้

อาหารผู้ป่วยมะเร็ง เป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งโดยเฉพาะเมื่อผู้ป่วยมีอาการเบื่ออาหาร ซึ่งเป็นอาการที่พบบ่อยในการรักษามะเร็ง การจัดอาหารควรมุ่งเน้นที่การกระตุ้นความอยากอาหารและเพิ่มการรับสารอาหารอย่างมีประสิทธิภาพ แม้ในปริมาณที่น้อย การให้สารอาหารที่ครบถ้วนสามารถช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและช่วยให้ร่างกายของผู้ป่วยต่อสู้กับโรคได้ดีขึ้น เคล็ดลับในการจัดอาหารสำหรับผู้ป่วยมะเร็งที่มีอาการเบื่ออาหาร ทำให้มื้ออาหารน่าสนใจ: ใช้เครื่องปรุงที่มีรสชาติกลมกล่อม เช่น สมุนไพรและเครื่องเทศ เพื่อเพิ่มรสชาติให้กับอาหาร และจัดจานอาหารให้สวยงามเพื่อดึงดูดความสนใจของผู้ป่วย การเลือกใช้สีสันสดใสของผักและผลไม้ยังสามารถช่วยกระตุ้นความอยากอาหารได้ ทำอาหารให้พร้อมทานง่าย: ใช้สูตรอาหารที่ทำง่ายและเตรียมเร็ว เช่น ซุปหรือสลัด และเลือกส่วนผสมที่ย่อยง่ายและไม่ทำให้รู้สึกหนักท้อง การใช้วัตถุดิบที่มีเนื้อสัมผัสนุ่มและไม่เหนียวสามารถช่วยให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารได้ง่ายขึ้น มื้ออาหารเล็ก ๆ แต่บ่อยครั้ง: เสนออาหารในปริมาณน้อยและบ่อยครั้ง เช่น

โจ๊กเป็นเมนูทางเลือกสำหรับคนรักสุขภาพ เพราะย่อยง่าย สารอาหารครบถ้วน แต่จะดีต่อสุขภาพจริงหรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับการเลือกประเภทโจ๊กที่ทาน  วิธีการทำและส่วนประกอบที่ใช้ในการปรุงอาหาร ข้อดีของโจ๊กคือย่อยง่าย เนื่องจากการเคี่ยวข้าวจนเปื่อย โจ๊กจึงย่อยง่ายและเหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาในการย่อยอาหารหรือผู้ป่วยที่ต้องปรับการทานอาหาร ในการทำโจ๊กสามารถเติมวัตถุดิบได้ตามความต้องการ สามารถเพิ่มผักเพื่อเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการ เช่น ผักใบเขียว ต้นหอม หรือแครอท และสามารถเลือกใช้โปรตีนจากเนื้อสัตว์หรือแหล่งโปรตีนอื่น ๆ ตามที่ต้องการ แถมยังช่วยเพิ่มพลังงานเพราะโจ๊กทำจากข้าวซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่ดี และการรับประทานโจ๊กในช่วงเช้าสามารถช่วยให้ร่างกายได้รับพลังงานในการเริ่มต้นวันใหม่ ข้อเสียและข้อควรระวังหากเลือกทานโจ๊กสำเร็จรูป ปริมาณโซเดียมสูง โจ๊กสำเร็จรูปมักมีการเติมโซเดียมจำนวนมากเพื่อเพิ่มรสชาติและการเก็บรักษา ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพในระยะยาว โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาความดันโลหิตสูงหรือโรคไต  มีสารเติมแต่งและสารกันบูด